 |
Zatopione Nortony |
 |
Norton |
 |
Morze Czerwone |
 |
2018 |
 |
SS Thistlegorm |
 |
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Rating 4.50 (1 Vote) |
Setki motocykli Norton, a konkretnie Nortonów 16H z II wojny światowej, pod wodą w jednym miejscu? Gdzie jest to miejsce? Gdzieś w pobliżu portu Szarm el-Szejk na Morzu Czerwonym. Wrak jest obecnie popularnym celem nurków głębinowych. Ładunek motocykli Norton został odnaleziony przez Jacques’a Cousteau na początku lat pięćdziesiątych w 1952 r., po zapoznaniu się z informacjami otrzymanymi od rybaków. W 1956 r. na zamówienie National Geographic Cousteau nakręcił pierwszy film dokumentalny na temat statku.
Od wielu lat frachtowiec o wyporności 4900 ton i podwodny cmentarz motocyklowy jest jednym z chętnie eksplorowanych celów dla nurków głębinowych, którzy dość często penetrują dość dobrze zachowane wnętrze statku, a w zasadzie ładunek na statku. Zdjęć z podwodnej eksploracji wraku było dość dużo. W 2018 r. za panoramiczne zdjęcie ładunku motocykli Norton 16H Tobias Friedrich otrzymał tytuł Podwodnego Fotografa Roku 2018. Zastosował kilka źródeł światła, dzięki temu uzyskał najbardziej realistyczne odwzorowanie pokładu statku. Ujęcie jak powiedział autor to tak naprawdę panorama. To fotografia składająca się z kilku fotografii, następnie sklejona w programie do panoram. Taki zabieg był konieczny, bo we wraku nie ma miejsca, aby sfotografować scenę w jednym kadrze. Nagrodzone zdjęcie zatytułowane Cycle War, zostało wybrane spośród 5000 zdjęć nadesłanych do konkursu przez fotografów z całego świata. Jurorzy nagrodzili fotografię doceniając „idealne oświetlenie i kompozycję”.
Wszystkie Nortony zosłały wyprodukowane do celów wojskowych, a następnie zapakowane z innymi pojazdami wojskowymi na SS Thistlegorm. SS Thistlegorm to brytyjski statek marynarki handlowej jaki 6 października 1941 roku został zbombardowany i zatopiony przez niemiecką Luftwaffe, gdy znajdował się na kotwicy, w pobliżu egipskiego portu Szarm el-Szejk nad Morzem Czerwonym. Tak naprawdę zatopienie statku było trochę dziełem przypadku. Kiedy konwój statków angielskich został zatrzymany przez niemiecką minę przy wejściu do Kanału Sueskiego. Thistlegorm został zatopiony przez wracające bombowce Heinkel He-111, wysłane z Kampfgeschwader (z eskadry lotniczej) KG26 stacjonującej na Krecie. Samoloty miały tego dnia zadanie zatopienia zupełnie innego statku - RMS Queen Mary. Kiedy bombowce nie odnalazły RMS Queen Mary na morzu, przypadkowo natknęły się na konwój statków i SS Thistlegorm.
Co znajdywało się na statku? Oprócz Nortonów ładunek statku obejmował ciężarówki Bedford, pojazdy opancerzone Universal Carrier, motocykle BSA, działa Bren, skrzynki z amunicją i karabiny 0,303, sprzęt radiowy, obuwie, części samolotowe, wagony kolejowe i dwie Lokomotywy parowe klasy 8F - LMS Stanier. Ładunek dostarczony miał być dla egipskich kolei państwowych i dla sił alianckich w Egipcie, a konkretnie słynnej brytyjskiej 8. Armii.
Norton 16H to motocykl produkowany w latach 1911–1954. Litera „H” oznaczała model produkowany dla Wielkiej Brytanii, w przeciwieństwie do modelu „C”, (Kolonia)przeznaczonego na eksport, na rynki za granicą dla armii australijskiej, nowozelandzkiej, indyjskiej i kanadyjskiej. Norton był głównym dostawcą motocykli wojskowych przed II wojną światową i dostarczył armii brytyjskiej prawie 100 000 maszyn od początku wojny we wrześniu 1939 roku, głównie siłom do takich krajów jak Australia, Nowa Zelandia, Indie i Kanada.
Podczas zatopienia statku zginęło czterech marynarzy i pięciu członków załogi dział Royal Navy, gdy amunicja przechowywana w ładowni nr 4 eksplodowała i rozerwała kadłub.
Większość ładunku pozostawała na pokładzie przez wiele lat. Dopiero na początku lat 90. miejsce stało się modne, głównie za sprawą dr Adel Tahera, założyciela Centrum Medycznego Hiperbarii w Sharm, który popularyzował wrak i nurkowanie na tych wodach. Na wzrost zainteresowania wrakiem miała również wpływ głębokość na jakiej osiadł statek - około 30 stóp (10 metrów) co sprawia, że idealnie nadaje się do nurkowania bez konieczności stosowania specjalistycznego sprzętu i szkolenia. Obecnie SS Thistlegorm to prawdopodbnie najpopularniejsze miejsce do nurkowania w Egipcie. Trudno powiedzieć, w jakim stanie zachował się ładunek na dzień dzisiejszy. Oficjalnie, z wraku wydobyto dotychczas tylko kilka przedmiotów, w tym kilka motocykli Norton, sejf kapitański i dzwon okrętowy. W praktyce jednak motocykli na dole jest coraz mniej.
Motocykle w ładowni nr 2
Norton 16H był produkowany relatywnie dość długo. Wprowadzono go na rynek w 1911 r., a następnie produkowano do 1954 r. Model 16H był wyposażony w silnik o pojemności 490 cm3 i średnicy/skok 79/100 mm.
Film szkoleniowy z 1942 r., przygotowany dla armii brytyjskiej podczas II wojny światowej, dotyczący konserwacji Nortona 16H.
