![]() |
Pasłęk |
![]() |
Warmia |
![]() |
Pasłęk |
![]() |
miasto |
![]() |
cały rok |
![]() |
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Rating 5.00 (1 Vote) |
Pasłęk miasto w dolinie rzeczki Wąskiej, w pobliżu szlaków komunikacyjnych łączących Olsztyn, Elbląg i Braniewo. Pasłęk (dawniej Holąd Pruski, niem. Preußisch Holland, prusku. Pāistlauks) w 2018 liczył 12 298 mieszkańców. Pod względem historycznym leży we wschodniej części Prus Górnych, na obszarze dawnej Pogezanii. Przez miasto przepływa rzeka Wąska uchodząca do jeziora Druzno.
W średniowieczu był tu gród pruskiego plemienia Pogezanów, wymieniony w dokumentach z 1267 r. jako Pazluch. Miasto założono w końcu XIII w. na miejscu staropruskiej osady Pazluk, na polecenie mistrza krzyżackiego Meinhardta z Kwerfurtu. Pierwszymi osadnikami byli Holendrzy sprowadzeni do osuszania miejscowych bagien. Prawa miejskie w roku 1297 nadał Mistrz krajowy Meinhard z Kwerfurtu i po osiedleniu kolonistów z Holandii nadał miastu nazwę Hollandt. Po bitwie pod Grunwaldem miasto zostało zajęte przez wojska Jagiełły. W wieku XIX powstały niewielkie zakłady przemysłowe, uruchomiono w 1882 r. linię kolejową, początkowo do Morąga, a później do Olsztyna i Elbląga.
Zamek umieszczono w północno wschodniej części miasta sprzęgając ją z systemem fortyfikacji miejskich. Zamek był jednak mimo tego formacją niezależną oddzieloną od miasta dodatkową fosą i zwodzonym mostem. Budowę rozpoczęto w 1318 roku i kontynuowano do 1330 r. Zamek Właściwy rozłożony na planie prostokąta, składał się z jednego, a potem trzech skrzydeł i znajdującego się w środku dziedzińca, który prowadził poprzez bramę do miasta. W części północnej znajdowała się główny budynek dwukondygnacyjny dom mieszkalny o wymiarach 11.6 x 50 m, z dwoma nierównymi (zachodnia wieża wyższa szersza) dostawionymi i wtopionymi na rogach wieżami o kształcie cylindrycznym i stożkowatym dachem. Wieże te zostały dobudowane jednakże już w późniejszym okresie w roku 1543-78. Obok budynku głównego umieszczono prostopadle dwukondygnacyjne skrzydła zachodnie w 1466 r., wschodnie w połowie XVI w. Budowla wzniesiona w dolnych partiach z kamieni, wyżej z cegły otynkowano jednak, przez co utraciła swój pierwotny charakter. Obecny kształt tylko w części piwnicznej o sklepieniach krzyżowych i kolebkowych odzwierciedla średniowieczny podział wnętrz.
Pomiędzy 1331 a 1354 rokiem zamek siedzibą prokuratora komturii elbląskiej. W 1520 r. zamek zdobyty i zniszczony przez mieszczan gdańskich i elbląskich. W 1543 r. wielki pożar niszczy część zamku. Odbudowany przez króla szwedzkiego Gustawa Adolfa w połowie XVI w. już w bardziej renesansowej konwencji architektonicznej. Obecnie znajdują się tutaj urzędy miejskie, kluby kultury i biblioteka.
Drogi wojewódzkie przechodzące przez miasto
- 505 - Frombork – Młynary – Pasłęk
- 513 - Pasłęk – Orneta – Lidzbark Warmiński – Kiwity – Wozławki
- 526 - Pasłęk – Śliwica – Lepno – Myślice – Przezmark
- 527 -Dzierzgoń – Rychliki – Pasłęk – Morąg – Łukta – Olsztyn